Prof. Dr. Max de Haan Uitgevoerd werk rond thema: Vrijmetselarij
Gesprekken
© VisualActivityr 2014
Waarom deze website De laatste jaren werd ik me ervan bewust, dat naast de verschillende onderwerpen waarover ik schreef, er thema’s zijn die steeds weer en meer terugkomen. Steeds belangrijker werden drie onderwerpen: allereerst Anderson’s Book of constitutions van 1723. Ten tweede de soms bijna terloopse definities van vrijmetselarij bij Anderson (a centre of unity), Uitenhage de Mist (een stille leerschool), uit het tweede graads rituaal van de United Grandlodge of England (a peculiar system). Ik heb geleerd dat ze kort en bondig zijn, maar ook dat ze niet makkelijk te begrijpen zijn. Ze steken in scherpte en precisie af bij de slordige oppervlakkigheid van de moderne etiketten die over oude en hooguit halfbegrepen worden geplak: religieus, spiritueel, esoterisch, conservatief …. Erger nog we gaan kerkje spelen en service clubje. En we trekken een vies gezicht als je voorstelt de 1800 woorden van Anderson’s Oude Plichten onderwerp van een symposion zou maken. Er zijn meer mensen over de drempel van hun voordeur gestruikeld dan over de top van de Mount Everest … ik bedoel dat je als je de vraag stel wat oud en plicht betekenen je een zwijgende gezelschap voor je vindt. Heuglijk is dat er een paar mensen je vragend aankijken. Reden genoeg om wat je bij elkaar gedacht en geschreven hebt een te verzamelen, te ordenenen en te bezien welke vragen je jezelf en anderen (steeds weer) gestelde hebt. Daarmee kom ik tot het derde onderwerp dat me steeds meer is gaan boeien: is er een methodiek te formuleren voor het onderzoek van vrijmetselarij, een discours de la methode? Is de allusieve metode wel zo belangrijk als prof. dr.Pott ons voorhield. Is de paradox, de schijnbare tegenstelling, niet heel veel wezenlijker dan de allusie, de toespeling. We hebben het over een genootschap (ik zeg niet broederschap, want ik sluit zusterschap niet uit) die zoekt wat mensen verenigt en probeert weg te nemen wat mensen scheidt. Het tweede aspect van het zoeken naar methode is ook een tegenstelling. Ik zie vrijmetselarij als een van de vele genootschappen in de 18 de eeuw, dat is haar context en tegelijkertijd is ze anders dan die gezelschappen en sociëteiten, maatschappijen en orden, dus is er ook een contrast. Een lijn van deze methode is zoek eigenheid en andersheid van de vrijmetselarij. Zoals de grote wijsgeer Cusanus me leerde het gaat om identitas en diversitas. Om mijn werk bereikbaarder en toegankelijker te maken voor mijn schaarse lezers is een website een handreiking, om dat alles ook nog eens te structureren en te evalueren .