Prof. Dr. Max de Haan Uitgevoerd werk rond thema: Vrijmetselarij
Rotterdam 2011
© VisualActivityr 2014
9 maart 2011 1e college Anderson’s “Oude plichten” nog steeds niet verouderd?
9 maart 2011 2e college Een verleden wordt uitgevonden
23 maart 2011 2e college Vrijmetselarij en religie
Ook de vrijmetselarij heeft de neiging om, zoals de Rozenkruisers-bewegingen dat ook doen, de teksten die haar huidige vorm bepaalden te verwaarlozen. Het is zelfs de vraag of we nog wel begrijpen wat Anderson met het woord plichten bedoelde. In elk geval gaf hij ons de allegorie van “leven en wereld als een te voltooien bouwwerk”. Men moet deze tekst zien tegen de achtergrond van het 18e eeuwse Londen, dat herrees uit een eeuw van godsdiensttwisten, politieke strijd, rampspoed (verwoestende brand en pest) en oorlog.
In het tweede college komen de teksten aan bod die Anderson toevoegde om de vrijmetselarij een verleden te geven zodat ze tussen al die clubs en societys, orden en ambachten een eigen en indrukwekkend karakter zou krijgen. Werd zo de vrijmetselarij een Koninklijke Kunst met een ridderlijk verleden? Recente studies, zoals die van Dachez, hebben een nieuwe visie op Andersons “inventiviteit” getekend. Tradities worden nu eenmaal ook wel eens met de beste bedoelingen verzonnen.
Wordt ook de vrijmetselarij geseculariseerd? Zien we in de spiegels van het recente verleden en de nog vage toekomst een beeld van een nuchtere vrijmetselarij, die het boek “Koningen” uit het oude Testament vergeten zal? Die, om het zo maar te zeggen, langzamerhand een Rotary met een schimmig verleden en wat vage noties van spiritualiteit wordt. Die door de symboliek van de bouw meer verward wordt dan dat ze er diepgang en een beeld van een Schepper of zelfs maar een “voortstuwende wereldorde” in ziet? Br. Faubel maakte zich een halve eeuw geleden al zorgen over een vrijmetselarij die zou verschralen tot een “potje bier vereniging”.